FAUNA - STRONA GŁÓWNA

WĄŻ ESKULAPA (Elaphe longissima)

rząd: łuskonośne
rodzina: węże właściwe
długość ciała: do 200 cm

Rzeczywiście niewiele z tego starożytnego ubóstwienia musiało przetrwać do naszych czasów, skoro wąż Eskulapa został prawie doszczętnie wytępiony przez bezmyślnych i żądnych sensacji turystów, a także pasterzy i drwali (mylących go z jadowitą żmiją, w Polsce również chronioną!) oraz przez pozbawionych najmniejszych skrupułów kolekcjonerów-amatorów (czyli miłośników zwierząt w niewoli). Wąż Eskulapa figuruje na Czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce, wpisano go także do Polskiej czerwonej księgi zwierząt, ponieważ jego obecny status jest w naszym kraju krytyczny. Zachował się on tylko na kilku stanowiskach o charakterze wyspowym, czyli na takich, pomiędzy którymi nie ma łączności (dzikie Bieszczady), pogórze i Beskid Sądecki). Jego stan liczebny nie przekracza dziś w Polsce 100-300 osobników!

Wąż Eskulapa nie posiada gruczołów jadowych. Swoje ofiary, którymi w pierwszym rzędzie są myszy i norniki (a z wielkim apetytem zjada również gady oraz pisklęta), dusi podwójnym skrętem potężnie umięśnionego ciała. Proceder ten ma miejsce zwykle podczas pogodnego, słonecznego dnia i odbywa się wyłącznie na ziemi. Wąż najpierw podpełza niepostrzeżenie do upatrzonej ofiary, a potem odgina ciało do tyłu i z ogromną siłą wyrzuca je do przodu - na ofiarę.

Eskulapa jest znany przede wszystkim z tego, że jest mistrzem wysokościowych wspinaczek. Forsowanie przeszkód w rodzaju owalnych pni, wiotkich gałązek, urwistych skał, czy też kamiennych ruin (starych zabudować w pobliżu których lubi przebywać) nie stanowi dlań żadnego problemu. Jest tak gibki i tak dobrze przystosowany, że radzi sobie nawet z pionowymi ścianami.

Gad ten zamieszkuje widne, prześwitujące lasy liściaste. Najlepiej zaś czuje się na suchym, wygrzanym podłożu i na zarośniętych, oblanych słońcem górskich stokach. Jest gatunkiem wybitnie ciepłolubnym - do tego stopnia, że w Polsce uznawany jest obecnie za pozostałość innej epoki, kiedy to średnia temperatura na terenie naszego kraju była wyższa, a klimat łagodniejszy.

Tradycja kulturalna
Eskulap (znany w Grecji jako Asklepios) był herosem, któremu oddawano cześć boską, bo leczył beznadziejnie chorych, a może nawet wskrzeszał umarłych. Jego metody terapeutyczne stanowiły połączenie nowoczesnej wiedzy lekarskiej i magii. Według wyobrażeń był to brodaty, majestatyczny mężczyzna, z płaską czarką i wężem owiniętym wokół laski.

powrót

Drapieżńik - Bieszczady

Niedźwiedź brunatny – drapieżny ssak z rodziny niedźwiedziowatych. Osiąga od 1,5 do 3 m długości do 1,25 m wysokości i od 130-700 kg masy ciała. Sierść gęsta, barwy rudej, brunatnej, czarnej lub srebrzystej. kotowatych.

Żywi się nasionami, owocami, grzybami, dżdżownicami, ślimakami, jajami ptaków, chętnie zjada miód; z braku produktów naturalnych może wyrządzać znaczne szkody wśród bydła i zwierzyny leśnej. Na człowieka napada tylko drażniony lub zachęcony, np. przez karmienie. Na zimę przygotowuje sobie legowisko zwane gawrą i zapada w sen zimowy, z którego od czasu do czasu może się budzić. Żyje samotnie, tylko w okresie godowym w parach.

Nazwa niedźwiedź oznaczała niegdyś zwierzę odżywiające się miodem. Nazwa ta była eufemizmem starszej nazwy indoeuropejskiej. Podobne zjawisko występuję w gwarze góralskiej, gdzie jeszcze dziś starsi bacowie, a niegdyś także kłusownicy określali niedźwiedzia nazwą on (gw. uón, ó w gwarze podhalańskiej wymawia się inaczej niż u) co podkreślało pewien szacunek i strach przed tym zwierzęciem.

m i n i  galeria